اختلال دیکته نویسی یکی از مشکلات یادگیری است که أر آن فرد دچار مشکلاتی در نوشتن صحیح کلمات می شود.این اختلال ممکن است ناشی از عولمل مختلفی
باشد از جمله شنیداری،بینایی،حافظه یا نقص در پردازش اطلاعات.این اختلال از همان ابتدای ورود کودک به دبستان مشخص می شود.
اختلال دیکته نویسی چیست ؟
اختلال دیکته نویسی یا دیس گرافیا یکی از انواع اختلالات یادگیری است که در آن فرد دچار مشکلاتی در نوشتن صحیح کلمات و جملات می شود.
این اختلال ممکن است به صورت مشکلات در تشخیص و استفاده از حروف،مشکلات در ترتیب و ترتیب بندی کلمات و مشکلات در نوشتن خوانا و
صحیح دیده می شود البته این اختلال از اختلالات نوشتاری نیز محسوب می شود که کودک ناتوان در نوشتن صحیح کلمات و اشتباهات مکرر املایی دارد.
10 نشانه مهم اختلال در دیکته نویسی
1-نوشتن اشتباه کلمان یا حروف
2-معکوس نوشتن حروف(مانند ب به جای پ)
3-حذف یا افزودن حروف در کلمات
4-مشکل در یاد آوردن شکل صحیح کلمات
5-نوشتن کلمات به صورت جدا جدا به جای متصل
6-قرینه نویسی
7-ناتوانی در نوشتن تعداد دندانه های حروف
8-دایره واژگان محدود
9-مشکل در به دست گرفتن مداد
10-مشکل در هجی کردن کلمات
انواع اختلال دیکته نویسی
1-اختلال وارونه نویسی
2-جابجایی حروف
3-جانشین کردن حروف بجای یکدیگر
4-اختلال دیسلکسیا
5-اختلال دیسگرافیا
6-اختلالات عدم تمرکز
7-اختلالات شنوایی و دیداری
8-اختلال در املای نشانه
دلایل اختلال دیکته نویسی
1- عوامل ژنتیکی: تحقیقات نشان می دهند که دیس گرافیا می تواند در خانواده هابه ارث برسد.این بدان معناست که اگراعضای خانواده دچار این اختلل باشد،
احتمال ابتلای دیگر اعضا نیز افزایش می یابد
2-مشکلات پردازی شنیداری : افرادی که در تخیص و تمایز صداها دچار مشکل هستند، ممکن است که در تطبیق صداها،با حروف نوشته شده نیز مشکل داشته باشند.
این مشکل می تواند باعث اشتباهات املایی و دشواری در نوشتن صحیح کلمات شود.
3-مشکلات پردازش بصری : مشکلات در تشخیص و تجزیه وتحلیل شکل حروف و کلمات می تواند به اختلال دیکته نویسی منجر شود و مشکل در تجزیه و تحلیل
ترتیب حروف است.
4-مشکلات حرکتی و هماهنگی :دیس گرافیا می تواند ناشی از مشکلات هماهنگی حرکات دست و انگشتان باشد.این مشکلات ممکن است باعت نوشتن ناخوانا و نامنظم شود.
5-مشکلات حافظه کاری : حافظه کاری نقشه مهمی در نگهداری و به خاطر سپردن اطلاعات مورد نیاز برای نوشتن دارد.افرادی که در حافظه دچار مشکل هستند،
ممکن است در نگهداری اطلاعات و اجرای درست آنها در نوشتن مشکل داشته باشند.
6-مشکلات زبان شناختی : مشکلات در درک و استفاده از زبان می تواند به اختلال دیکته نویسی منجر شود.این مشکلات شامل دشواری درساختاردهی جملات و استفاده صحیح از گرامر و املا است.
7-عوامل روان شناختی : اضطراب و استرس می توانند تاثیر منفی بر توانایی نوشتن فرد بگذارند.این عوامل ممکن است تمرکز و توجه فرد را کاهش داده و به
اختلال دیکته نویسی منجر شود.
8-مشکلات آموزشی : عدم دسترسی به آموزش مناسب و محیط های آموزشی ناکارآمد نیز می تواند باعث بروز مشکلات دیکته نویسی شود و آموزش نادرست
می تواند تاثیرات طولانی مدت به روی مهارتهای نوشتاری فرد داشته باشد.
اختلال دیته نویسی می تواند نتیجه تعامل پیچیده ای از عوامل مختلف باشد تشخیص دقیق و شناسایی علت های زیرین نیازمند ارزیابی های جامع توسط
متخصصین مرتبط است.پس از تشخیص دقیق می توان برنامه های آموزشی و درمانی مناسب برای کمک به فرد مبتلا تدوین کرد.
راه های درمان اختلال دیکته نویسی
درمان اختلال دیکته نویسی به روش های مختلف انجام می شود که هرکدام به بهبود مهارتهای نوشتاری کمک می کند.
1-آموزش تخصصی : استفاده از برنامه های آموزشی وِزه برای تقویت مهارت های نوشتاری
آموزش حروف و صداها : تمرین شناخت حروف و صداها و تطبیق آن ها باهم
تقویت مهارتهای حرکتی : تمرینات دست ورزی و تقویت عضلات دست و انگشتان
2-تمرینات نوشتاری : تمرین مداوم و هدفمند برای بهبود دیکته نویسی
تمرین نوشتن حروف و کلمات : تکرار نوشتن کلمات و جملات به صورت منظم
بازی های نوشتاری : استفاده از بازی ها و فعالیت های تعاملی که به تقویت مهارت های نوشتاری کمک می کند
انتشارات کاگو در بخش تمرین برای دیکته نویسی کتاب های با عنوان دیکته شب طراحی کرده است :
https://alefzi.com/search?q=%D8%AF%DB%8C%DA%A9%D8%AA%D9%87+%D8%B4%D8%A8
3-فناوری کمکی : استفاده از نرم افزارها و ابزارهای دیجیتال برای کمک به نوشتن
نرم افزارهای آموزش نوشتن : اپلیکیشن ها . برنامه های آموزشی که به تقویت مهارت های نوشتاری کمک می کنند.
ابزارهای تصحیح املا : نرم افزارهایی که اشتباهات املایی را شناسایی و تصحیح می کنند.
4-حمایت روانشناختی : مشاوران و روان شناس برای کاهش استرس و اضطراب مرتبط با نوشتن
جلسات مشاوره : کمک به فرد برای مدیریت اضطراب و افزایش اعتماد به نفس
تکنیک های آرامش بخشی : آموزش تکنیک های تنفس و آرامش بخشی برای کاهش استرس
5-ارزیابی و تشخیص تخصصی: که ارزیابی دقیق توسط متخصصین رای تشخیص و برنامه ریزی درمانی
ارزیابی روان شناختی : انجام تست ها و ارزیابی های روان شناختی برای شناسایی مشکلات زیرین
مشاوره با متخصصین یادگیری : برنامه ریزی و تدوین برنامه های آموزشی مناسی براساس نیازهای فردی
6-تمرینات حافظه کاری : تمریناتی برای تقویت حافظه کاری که در نگه داری و پردازش اطلاعات در طول نوشتن موثراست
بازی های تقویت حافظه: بازی های که نیاز به حفط و یادآوری اطلاعات دارند.
تمرینات تمرکزی : فعالیت هایی که تمرکز و توجه فرد را تقویت می کنند.
7-محیط آموزشی مناسب
حمایت معلمان : معمان باید با شناخت دقیق مشکلات دانش آموزان حمایت لازم را از آنها داشته باشند.
تعدیل محیط آموزشی : ایجاد محیطی آرام و بدون استرس که به دانش آموزان کمک کند تمرکز بیشتری داشته باشند.
درمان اختلال دیکته نویسی نیازمند یک رویکرد جامع و چندجانبه است که شامل آموزش تخصصی ،تمرین مداوم ،استفاده از فناوری های کمکی ،حمایت
روانشناختی و ایجاد محیط آموزشی مناسب می شود. همکاری بین معلمان ،والدین و متخصصین می تواند به بهبود مهارت های نوشتاری فرد مبتلا کمک کند و
او را در مسیر موفقیت تحصیلی و زندگی یاری دهد.
تفاوت دو اختلال نوشتاری و دیکته نویسی
اختلال نوشتاری و دیکته نویسی دونوع اختلال یادگیری هستند که هریک ویژگی و مشکلات خاص خود را دارند.
اختلال نوشتاری چیست ؟ اختلال نوشتاری به مشکلاتی اشاره دارد که فرد درفرآینده نوشتن تجربه می کند.این اختلال می تواند به مشکلات در تولید متن ،
ترتیب بندی حروف و کلمات ،و حتی نگارش خوانا و منظم منجرشود.
تفاوت های کلیدی :
نوع مشکل:
اختلال نوشتاری مشکلات گسترده در فرایند نوشتن ،شامل خوانایی ،ترتیب بندی و هماهنگی حرکات
اختلال دیکته نویسی مشکلات خاص درنوشتن صحیح کلمات و جملات هنگام دیکته کردن.
تاثیرات:
اختلال نوشتاری ممکن است در نوشتن خلاق،نوشتن جملات و پارگراف ها،و تولید متن تاثیر بگذارد
اختلال دیکته نویسی مشکلات خاص در نوشتن صحیح حروف ،کلمات و مشکلات املایی محدود شده است
مشکلات حرکتی :
اختلال نوشتاری مشکلات در هماهنگی حرکات دست و انگشتان و نوشتن خوانا.
اختلال دیکته نویسی مشکلات حرکتی معمولا کمتر مشاهده می شود و تمرکز بیشتر بر مشکلات املایی است.
